In 2021 organiseren het Van Gogh Museum in Amsterdam en The Dallas Museum of Art een tentoonstelling over de belangrijke groep schilderijen van olijfgaarden die Van Gogh maakte in het jaar dat hij in de inrichting in Saint-Rémy-de-Provence verbleef. Van Gogh en de olijfgaarden brengt de reeks werken met dit onderwerp die de kunstenaar tussen juni en december 1889 vervaardigde voor het eerst weer bij elkaar. Daarnaast presenteert de tentoonstelling nieuwe inzichten in Van Goghs schildertechniek, materialen en kleurgebruik naar alle vijftien schilderijen van olijfgaarden. De tentoonstelling wordt samengesteld door Nicole R. Myers (The Barbara Thomas Lemmon Senior Curator of European Art bij het Dallas Museum of Art) en Nienke Bakker (senior conservator schilderijen bij het Van Gogh Museum) en is te zien van 25 juni 2021 t/m 12 september 2021 in het Van Gogh Museum en van 17 oktober 2021 tot 6 februari 2022 in The Dallas Museum of Art.
Emilie Gordenker, directeur Van Gogh Museum: ‘Het Van Gogh Museum is de autoriteit op het gebied van wetenschappelijk onderzoek naar het leven en werk van Vincent van Gogh. Deze zeldzame kans om een complete groep schilderijen te bestuderen en er een speciale tentoonstelling aan te wijden biedt ons enorm waardevolle inzichten in het oeuvre van de kunstenaar. Wij zijn zeer verheugd met The Dallas Museum of Art samen te werken aan dit belangrijke project.’
Agustín Arteaga, The Eugene McDermott Director, The Dallas Museum of Art: ‘Deze inspirerende samenwerking met het Van Gogh Museum combineert de kracht van onze twee instituten op het gebied van tentoonstellen en onderzoek en maakt het mogelijk om nieuw licht te werpen op een van de meest geliefde kunstenaars. Met tentoonstellingen van wereldformaat als deze en het achterliggende wetenschappelijk onderzoek kunnen we nieuwe kennis over zelfs de meest onderzochte kunstenaars presenteren aan het publiek.’
Aan de hand van een selectie schilderijen en tekeningen uit musea en particuliere collecties volgt Van Gogh en de olijfgaarden de ontwikkeling van Van Goghs schilderstijl en zijn ideeën bij het afbeelden van de olijfgaarden in Saint-Rémy gedurende een periode van een halfjaar, tijdens zijn vrijwillige verblijf als patiënt in de plaatselijke inrichting. In deze gedurfde en experimentele reeks werken staat Van Goghs intensieve zoektocht naar de expressieve kracht van kleur en lijn centraal, evenals zijn keuze voor de olijfgaarden als een symbolisch geladen onderwerp. De tentoonstelling belicht daarnaast Van Goghs gewoonte om reeksen schilderijen met hetzelfde onderwerp te vervaardigen, aan de hand van werken uit belangrijke periodes in zijn carrière en de grotere reeks schilderijen uit Saint-Rémy met onderwerpen die hij als typisch Provençaals beschouwde, waartoe ook de olijfgaarden behoren.
Het materiaal-technische onderzoek naar de reeks Olijfgaarden wordt onder leiding van restaurator Kathrin Pilz van het Van Gogh Museum uitgevoerd door de twee musea, in samenwerking met de verschillende collecties die de schilderijen beheren, en werpt nieuw licht op Van Goghs materialen en technieken in deze fase van zijn carrière.
‘Deze intrigerende schilderijen namen voor Van Gogh een belangrijke plek in binnen zijn oeuvre, maar er is niet eerder een onderzoek en tentoonstelling aan dit onderwerp gewijd,’ aldus conservatoren Nicole Myers en Nienke Bakker. ‘Na jarenlang onderzoek kijken wij ernaar uit om deze reeks voor het eerst samen te tonen aan het publiek in Europa en de Verenigde Staten, en om de boeiende nieuwe ontdekkingen over de schilderijen en de kunstenaar te delen.’