Een magische en uitdagende tentoonstelling van papier: dat is ‘Janssens & Koerten|Geknipt voor de kunst’ in het Westfries Museum in Hoorn. Eline Janssens, beeldend kunstenaar en tentoonstellingsmaker laat zich hierin inspireren door leven en werk van de 17e-eeuwse knipkunstenaar en multitalent Joanna Koerten. Janssens creëert met nieuw werk een bijzonder inkijkje in het leven van Koerten: ze tovert een nieuwe wereld rondom de kunst van het knippen, waarbij de bezoeker wordt uitgedaagd om actief mee te doen.
Magische mobiles
Beeldend kunstenaar Eline Janssens stapt over de eeuwen heen en brengt een ode aan de 17e-eeuwse ambitieuze kunstenaar Joanna Koerten die het knippen tot kunstvorm verhief. Dat doet Janssens onder andere door scenes uit het dagelijks leven van Koerten te vatten in een door haar ontworpen poppenhuis. Maar ook met grote magische mobiles die figuurlijk resoneren met het werk van Koerten. “De ambitie van Joanna interesseert me, het werk intrigeert me,” stelt Eline Janssens. Joanna ontving in haar Kunstkabinet beroemdheden als Tsaar Peter, Willem III van Oranje, de vorst en vorstin van Brandenburg plus allerlei kunstenaars en dichters uit die tijd. Conrad von Uffenbach schrijft in zijn reisverslag over de wonderbaarlijke knipkunstwerken die Koerten tentoonstelt en voor hoge bedragen verkoopt. Ze werd niet voor niets de Rembrandt met de schaar genoemd.
Met de verwondering van een kunstkamer
In haar Libre Amicorum, de voorloper van het poesiealbum of vriendenboek, laten beroemdheden zich uit over de grote toewijding waarmee Joanna haar knipkunsten maakte. Gedichten, tekeningen, knipsels, kalligrafie: alles werd ingezet om in het vriendenboek te getuigen van eerbied voor haar werk. Koerten inspireerde mensen en nodigde hen uit om ook zelf ‘De schaar ter hand te nemen’. Dat gebeurt in deze tentoonstelling ook. Het Westfries Museum stelt een fraaie, diverse collectie knipkunst tentoon uit de 17e tot de 20e eeuw. Janssens presenteert dit in de setting van een kunstkabinet en combineert het met de nieuwe werken van haarzelf en werk van uitgenodigde kunstenaars als Bernard Heesen (geknipt glas) en Ferry Staverman (gelaserd papier). De tentoonstelling ‘Koerten & Janssens | Geknipt voor de kunst’ bewijst daarmee dat knipkunst actueel is. Elementen uit de beeldtaal van de knipkunst zijn duidelijk zichtbaar in het hedendaags design.
Een tentoonstelling geknipt voor iedereen
“Kunst komt van kunst”, zegt Janssens. “In deze tentoonstelling wordt ruimte gemaakt voor de beeldende en verhalende kwaliteiten van knipkunst. In mijn werken voor de openbare ruimte zie je de vertaling van knipkunst-ontwerpen naar grote stalen, opengewerkte beelden. Ik heb mij dan ook altijd door knipkunst laten inspireren.” De ambachtelijke kant van knipkunst, die toewijding en aandacht vraagt, maakt het een interessante kunstvorm die momenteel ook veel ingezet wordt bij creatieve mindfulness-activiteiten. Daarom is daarvoor op deze tentoonstelling ook ruimte gemaakt. Inspirerende voorbeelden en een reeks workshops rondom verschillende thema’s nodigen uit om zelf de schaar op te pakken, net als Koerten dat stimuleerde. Dat maakt Janssens & Koerten een tentoonstelling die geknipt is voor iedereen.