Vroegste schuttersstuk Caesar van Everdingen weer thuis in Alkmaar

Normal caesar van everdingen
Afbeelding: Stedelijk Museum Alkmaar

Na een intensieve restauratie hangt het groepsportret Officieren van de oude Schutterij van Alkmaar van Caesar van Everdingen weer op zaal in Stedelijk Museum Alkmaar. Van Everdingen maakte dit forse schilderij in 1641, toen hij 24 of 25 jaar oud was. Het was zijn eerste grote publieke opdracht en daarmee een soort visitekaartje voor potentiële klanten.

Het schuttersstuk was in 2016-2017 enkele maanden op zaal te zien, in de tentoonstelling over Van Everdingens oeuvre getiteld ‘Vleiend penseel’. Omdat het werd ontsierd door vergeelde vernis en vele verkleurde overschilderingen en retouches, werd het nadien in het depot gehangen in afwachting van restauratie. Veel sneller dan gedacht kon die in gang gezet worden, dankzij een ruimhartige subsidie uit een nieuw restauratiefonds van de Vereniging Rembrandt.

De restauratoren, Erika Smeenk-Metz en Johanneke Verhave, hebben allereerst de vergeelde vernis en alle overschilderingen en retouches verwijderd. Daarna werd goed duidelijk hoeveel dit doek heeft geleden – het moet op zeker moment in het verleden in flarden zijn geweest, getuige de vele scheuren en enkele grote gaten. Na schoonmaak werd echter ook de hand van de meester weer zichtbaar; de talloze en zeer ruime overschilderingen hadden de subtiele toets van Van Everdingen aan het zicht onttrokken. Vervolgens werden alle kale plekken gevuld en geretoucheerd, totdat het schilderij weer goed ‘leesbaar’ was. Vooral de gezichten van de schutters zijn opgeknapt: door de vele overschilderingen leken het net maskers, nu zijn het weer mensen.

Een deel van de restauratie van het schuttersstuk kon vorig jaar al stap voor stap worden gevolgd in de kleine zaal van het museum, in een tentoonstelling genaamd ‘Project Caesar’.

Dit artikel verscheen eerst op AlkmaarActueel.nl
Blijf op de hoogte
Meld je aan voor de nieuwsbrief